Dip Balıkları Türleri ve Özellikleri

Dip balıkları, denizlerin derinliklerinde yaşayan, ağır metallerle kirlenmiş türlerdir. Çeşitli atıkların denizlere verilmesi nedeniyle bu balıklar, sağlık açısından risk taşımaktadır. Aşırı tüketimleri, cıva, kadmiyum ve kurşun gibi zararlı maddelerin vücutta birikmesine yol açarak ciddi sağlık sorunları yaratabilir. Sağlıklı bir deniz yaşamı için, bu balıkların tüketiminde dikkatli olunmalıdır.
Dip Balıkları Türleri ve Özellikleri
06 Eylül 2024

Dip Balıkları

Denizin derinliklerinde yaşayan balık türlerine verilen genel bir addır. Bu balıkların zaman içerisinde denizlere atılan veya bırakılan ağır metallerden ötürü çok ağır metaller taşımasına sebep olmuştur.

Denizlere kadar uzanan ve bir pislik yığını olan çöplerin, zehirli atıkların ve kanalizasyonların içeriğindeki pis suların neden olduğu en büyük sorun deniz canlılarını birebir etkilemesidir. Bu sorun, insanlardan başlayıp yine insanları vuran ve tehdit eden bir durumdur. Birçok uzman, dip balıklarının bu bahsettiğimiz atıklardan dolayı yenemez hale geldiğini ve yüzey balıklarının tüketilmesi gerektiğini halka duyurmuş olsalar da, insanlar dip balıklarının eski lezzeti varmış gibi halen rağbet göstermeye devam etmektedir.

Dip Balıkları İçerisinde En Çok Tüketilenler

  • Levrek
  • Barbun
  • Kefal
  • Mezgit
  • Kalkan
  • Berlam
  • Lüfer
  • Çipura
Her ne kadar lezzetli ve yemesi güzel balıklar olsa da, içeriklerindeki ağır metallerden dolayı sürekli tüketildiklerinde insanlarda ciddi sağlık problemlerini de beraberlerinde getirirler.

Dip Balıklarını Tüketmenin Sağlık Üzerindeki Etkileri

Dip balıklarını çok tüketen kişilerde özellikle cıva, kadmiyum ve kurşun metalleri çok yüksek düzeyde çıkıyor. Özellikle Türkiye'de Marmara ve İstanbul Boğazı'nın diplerindeki bu dip balıklarının yenmemesi çok önemlidir. Çünkü dört tarafı sanayi ve endüstriyel birçok fabrikadan ve yerleşim alanlarından oluşan bu bölge tam bir metal yığını gibidir. Burada yetişen ve tutulan balıkların insanlara yararından çok zararı vardır.

Dip balıklarını çok sık tüketen insanlarda ağır metaller çıkması dışında belirgin bir şekilde oluşan bazı rahatsızlıklar gözlemlenmiştir.

Bu Rahatsızlıkların Başında Gelenler
  • Ağır böbrek hasarları
  • Şiddetli karın ağrıları
  • Sinir sistemi bozuklukları
  • Kemik erimesi
  • Çocuklarda otizm belirtileri
Normalde dip balıklarının besin değerleri çok yüksek ve alınması gerek besinlerle doludur. Fakat abartılı tüketimleri, yine biz insanların denizlere akıttığı ağır metaller yüzünden zararlı hale gelmiştir. Bu tür dip balıklarının çok seyrek tüketilerek vücuda yararlı hale gelmesini sağlayabilirsiniz.

Deniz suyuna analiz yaparak denizdeki metal oranının düşük olduğu belirlenir. Bunun en büyük sebebi de denizde bulunan ve diplerde yaşayan balıkların bütün fazla materyalleri beslenme yolu ile kendilerinde toplamalarıdır. Belli bir miktara kadar kendini temizleyen denizlerin bir süre sonra artık limiti aşması yüzünden kirlendiğini neredeyse tüm insanlık biliyor. Deniz dibindeki çökeltilerin atılan zehirli ve pis atıkların oluşturduğu bir çözelti olduğunu tüm deniz bilim insanları dile getiriyorken, dipte yaşayan balıkların bu çözeltilerden beslendiğini ve bu atıkların denizlere boşaltılarak yeniden balıklar aracılığı ile bize geri döndüğünü dile getirmişlerdir.

Özellikle körfez olan alanlardaki iç deniz türü denizlerde daha çok görülen bu atıklar, denize dökme işlemi açık denizlerdeki dip balıklarına nazaran daha ağır metaller ile beslenirler. Sanayi türü yerlerin atık sularını arıtma mekanizmaları ile denize dökmeleri gerekiyor ama bu konunun denetim kısmının ne kadar işlediği kimse tarafından garanti altına alınamamaktadır. Bu araştırmaların ışığında eskiden "denizden babam çıksa yerim" atasözünü artık kullanamıyor olmamız en güzel örneğidir. Artık denizlerden balık tüketmek istediğimizde korkarak ya da tereddütler ile beslenmek zorundayız.

Deniz yolu ile dip balıklarına, balıklardan da bizlere geçen bu ağır metaller maalesef insan vücudundan o kadar da çabuk atılamıyor. Sadece cıvanın vücutta olması gerekenden fazlasının atılma süresi neredeyse seksen günü bulmaktadır. Bu sebepten ötürü de kişinin organ sağlığını tehdit etmektedir.

Aşırı Miktarda Vücuda Dip Balıkları ile Alınan Materyallerin İnsan Vücuduna Zararları Nelerdir?
  • Kurşun: Böbreklerde, beyinde, erkek üreme organlarında hasara, anemiye, kan basıncında düşüşe, kadınlarda düşük tehlikesine, çocuklarda ise davranış ve öğrenme bozukluklarına yani otizme sebep olmaktadır.
  • Kadmiyum: Kemik kırılmalarına, ishale, karın ağrılarına ve kusmaya, bağışıklık sisteminin çökmesine, üreme bozukluklarına, psikolojik rahatsızlıklara ve merkezi sinir sisteminde hasara neden olur.
  • Cıva: Özellikle beyin fonksiyonlarına zarar verir ve sinir sistemi rahatsızlıklarına, DNA ve kromozomları etkileyerek bozulmasına sebep olur. Bunun dışında alerjik reaksiyonların artmasına, yorgunluğa, deri isiliklerine, baş ağrılarına ve erkeklerde sperm hücrelerini öldürücü etkisi vardır. Gebelikte bebeklerin sakat veya özürlü doğma riskini yükseltir.
Hamilelik döneminde anneye ve bebeğe yaşatacağı sorunlar düşünüldüğünde gebelik dönemi boyunca dip balıklarından uzak durulmalıdır. Bebeğinizi sağlıklı dünyaya getirmek isterken dip balıklarında bulunan ağır metalleri çok sık dip balığı tüketerek tam tersi bir durum ile karşı karşıya kalmamak için hekiminiz ile beslenme ile ilgili takip halinde olmanızda fayda vardır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Mevsim 21 Temmuz 2024 Pazar

Dip balıkları gerçekten bu kadar tehlikeli mi? Çocuklarımın sağlığı için bu balıkları tüketmemeli miyiz? Marmara ve İstanbul Boğazı'ndan çıkan balıkları yememek gerektiğini duymuştum ama bu kadar ağır sonuçlar doğuracağını bilmiyordum. Bu durumda hangi balıkları tercih etmeliyiz?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Mevsim, dip balıklarının tehlikeli olup olmadığı konusunda endişeleriniz oldukça anlaşılır. Özellikle Marmara ve İstanbul Boğazı'ndan çıkan balıkların kirlilik nedeniyle sağlık açısından risk taşıyabileceği doğru. Bu bölgelerdeki deniz kirliliği, dip balıklarının ağır metaller ve diğer zararlı maddelerle daha fazla temas etmesine neden olabilir. Çocuklarınızın sağlığı için dip balıkları yerine daha güvenli ve temiz sulardan gelen yüzey balıklarını tercih etmeniz daha iyi olabilir. Örneğin, Karadeniz veya Ege Denizi'nden çıkan balıklar genellikle daha az kirlidir. Balık tüketirken daha az kirli bölgelerden gelen ve mevsiminde olan balıkları seçmek sağlığınız açısından daha güvenli olacaktır.

Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Balık Çeşitleri Nelerdir?
Balık Çeşitleri Nelerdir?
Balık Kızartma Tarifi ve Malzemeleri
Balık Kızartma Tarifi ve Malzemeleri
Balık Izgara Tarifi ve Malzemeleri
Balık Izgara Tarifi ve Malzemeleri
Ay Balığı Türleri ve Özellikleri
Ay Balığı Türleri ve Özellikleri
Discus Balığı Türleri ve Özellikleri
Discus Balığı Türleri ve Özellikleri
Güncel
Lagos Balığı Türleri ve Özellikleri
Lagos Balığı Türleri ve Özellikleri
Güncel
Et Balık Kurumu
Et Balık Kurumu
Güncel
Fırında Balık Sosu Tarifi ve Malzemeleri
Fırında Balık Sosu Tarifi ve Malzemeleri